efes 669

Efes

Antički grad Male Azije

Efes je smešten u zapadnom delu Anadolije, koja je danas sastavni deo Republike Turske u Maloj Aziji. Od Egejskog mora je udaljen svega 6 kilometara. Smatra se da je ime Efes nastalo od reči apas, ime grada u kraljevstvu Arzava i znači Grad Majke Boginje.

Efes je prvi put sagrađen pored male reke Menderes. Gradovi Jonaca sa političkog aspekta su bili autonomni, lepo organizovani. Po predanju, grad je osnovan od strane Androkla, sina tadašnjeg kralja Atine.

U svojoj dugoj istoriji, često je bio osvajan i smenjivali su se različiti vladari. Efes je bio pod vladavinom Lidijalidijskih kraljeva sve do poraza kralja Kreza od Kira, kralja Persije. Aleksandar Veliki osvaja Efes 334. godine pre nove ere. Za vreme njegove vladavine i posle njegove smrti, kada je vla dao Lizimah, grad je pomeren u sredini planina Bulbul i Panajir. Efes je pretvoren u centar najbogatijih antičkih trgovaca u okolini, sagrađeni su sportski centri, pozorišta…

[box]U Efesu su rođeni poznati filozofi i umetnici poput Heraklita i Talesa.[/box]

Rimljani su 129. godine pre nove ere sjedinili Efes sa rimskom imperijom kao azijsku provinciju. Za vreme vladavine Rimljana postaje najvažniji trgovački centar Azije.

 Značajne građevine

Veliki broj građevina od istorijskog značaja je nađeno u veoma dobro očuvanom stanju. Svake godine, u Efes se slivaju turisti širom sveta kako bi uživali u istoriji i divili se lepotama antičkih građevina.

Efesu pripadaju crkva Artemisa, crkva Svetog Jovana i crkva Svete Majke Marije. Ove crkve privlače pažnju celog hrišćanskog sveta.

Posebnu pažnju turista privlači i Veliko gradsko pozorište, koje je smešteno na zapadu podnožja planine Panajir. Ono je jedno od najbolje očuvanih građevina od perioda Efesa do danas.

Biblioteku Celsusa je napravio Julije Cezar 135 godine naše ere u čast svoga oca Celsusa Cezara. U salu bibliotke se može popeti preko devet stepenika. Sarkofag Cezarovog oca se nalazi u pozadini bibliotke.

Artemidin hram, Stadion, ostaci Čemer kapije, Trgovačka agora, samo su neke od važnih i predivnih građevina koje ćete obići ako se zaputite u Efes.

 

Zanimljivosti

U Efesu je živelo oko 25 000 bogatih trgovaca i sposobnih zanatlija. Svake godine u aprilu mesecu u čast Artemisa organizovane su zabave. Pozorište je imalo važnu ulogu u tom periodu, i pozorišne stepenice su bile imale značajnu ulogu u životu ljudi. Kako zbog raznih atrakcija zabavnog karaktera tako i zbog održavanja važnih sastanaka najviših državnika i elite. Sportisti, muzičari, pozorišni umetnici privlačili su pažnju ljudi iz okoline i gosti su navirali iz Atine, Jerusalima.

[box]Hram Artemisa je prihvaćen kao jedno od sedam svetskih čuda sveta.[/box]

Sve ruševine Efesa imaju fantastičan izgled i očuvanost. One kroz vekove stoje na svojim temeljima i čuvaju svoju ozbiljnost i nežnost.

IMG 1207

Sofija, detalj Biblioteke

IMG 1226

Veliko gradsko pozorište

foto: Dragana Jovanović