Prilipačka crkva hram umetnosti

U obilasku crkve ili manastira očekujemo da vidimo isključivo vizantijsku umetnost. Međutim, jedinstvena prilipačka manastirska crkva u svojoj porti ima čak tri galerije savremene umetnosti.

Manastirska crkva u Prilipcu ima tri galerije, što nemaju ni veći gradovi, a kamoli sela, kako to kaže mesni paroh, prota Milan Popović. Crkvenu zbirku umetničkih dela čini 500 radova. Osim u galerijama, različite radove možete da vidite u dvorištu i u konaku. U pitanju su slikarska i vajarska dela.

Crkva rođenja Presvete Bogorodice nalazi se u selu Prilipac, nedaleko od Požege. Sagrađena 1374. godine, imala je burnu istoriju. Tri puta je rušena i ponovo građena. Veći deo njene građe čine rimske i druge nadgrobne ploče, čiji su natpisi čak i vidljivi. Ova zadužbina kneza Lazara, već 19 godina je i hram savremene umetnosti. U njoj se održava Međunarodna umetnička kolonija Prilipac.

Idejni tvorac i osnivač kolonije je protonamesnik Milan Popović, koji je u Prilipac doša na svoju prvu parohijsku službu 1988. godine. Zahvaljujući protonamesnikovom zalaganju, konak crkve izgrađen je u periodu od 1995 – 1997. godine. Tada su obnovljeni i crkva, letovalište i stara škola.

Prva umetnička kolonija “Prilipac” održana je 1995. godine. Ovogodišnji saziv umetnika devetnaesti je po redu. Biće održan, po tradiciji, na dan crkvene slave, Male Gospojine, 21. septembra. Traje deset dana, a u njoj učestvuje desetak umetnika mlađe generacije. Selektor predstojeće manifestacije je Vesna Milunović.

“Umetnička kolonija u Prilipcu je “Svetionik” našeg ličnog kreativnog, slobodarskog, bogatog i nepokolebivog duha. Duha koji isijava od iskona do izvan ovog vremena. Daleko, daleko do budućnosti. I dalje do očuvanja nacionalnog indetiteta i specifičnog genetskog koda. Zbog čega možemo ovu našu koloniju i metaforično nazvati našom “čuvarkućom”. Zbog toga bi je trebalo finansijski pomoći, i na svaki drugi način, podržati”, kaže protonamesnik Milan Popović.

Učesnicima kolonije obezbeđeni su putni troškovi, smeštaj, hrana i materijal, a od njih se očekuje da ostave dva rada crkvenoj zbirci.

U konaku postoji pet lepih i udobnih soba, sa šesnaest ležaja i kupatilom. Crkva se nalazi  u borovoj šumi, na uzvišenju u čijem podnožju se uliva reka Kravarica u Moravicu. Svežina vazduha, lepota prirode i sam ambijent crkve čine da i laici osete umetničko nadahnuće.

Pojedina umetnička dela iz galerija Crkve rođenja Presvete Bogorodice su na prodaju, dok, npr., za sliku Vlade Rašića, prota Milan Popović kaže da je ne bi dao nizašta na svetu.

Od nekoliko desetina umetnika, koji su učestvovali u umetničkoj koloniji “Prilipac” su i Vladan Terzić, Milan Tucović, Dragan Jovićević Macola, Slaviša Filipović File…

Prilikom posete Umetničkog press karavana Crvki rođenja Presvete Bogorodice, modni kreator Bata Spasojević ostavio je skicu tri modne kreacije.

Protonamesnik Milan Popović kao cilj ističe i težnju da se Umetnička kolonija Prilipac uvrsti u redovnu turističku ponudu, kao i u program đačkih ekskurzija. O značaju kolonije, protonamesnik kaže: “Kolonija u selu ima značaj velikog okupljanja, unapređenja i popularisanja umetnosti kod nas.”

Selo Prilipac, pored ove jedinstvene crkve, poznato je i po arheološkom nalazištu, Kneževoj humci iz prve decenije V veka pre nove ere. Takođe, na pordučju Prilipca nalazi se i nekoliko nalazišta iz rimskog perioda – Munjsko brdo i grad Lopaš.

Ne propustite prvu priliku da obiđete Crkvu rođenja Presvete Bogorodice u Prilipcu, kao ni šansu da se prijavite za ovogodišnju umetničku koloniju u septembru.