Zahvaljujući primeni modernih tehnologija skicenblok Save Šumanovića i album sa grafikama i crtežima srpskih i ruskih umetnika iz 18. i 19. veka su digitalizovani u formi „FlipBook“ aplikacije, dok su neka od najreprezentativnijih dela bogate umetničke kolekcije Galerije Matice srpske koja se nalaze u depou preneta u virtuelnu stvarnost. Ovaj projekat simbolično je nazvan „DigitArt“, a njime su obuhvaćeni eksponati koji do sada nisu javno predstavljani. Projekat je realizovan zahvaljujući vrednoj opremi koju je OTP banka Srbija donirala Galeriji Matice srpske i uz ekspertsku podršku Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu.
„OTP banka kontinuirano pruža podršku projektima posvećenim očuvanju i prezentaciji nacionalnog kulturnog nasleđa. Oživljavati i po prvi put predstavljati dela iz bogate kolekcije Galerije Matice srpske pomoću novih tehnologija predstavlja za nas izazov, ali i veliku čast. Želimo da umetnost učinimo živom i dostupnom velikom broju ljudi, što je najveća vrednost ovog partnerstva. Pre više od pet godina započeli smo saradnju sa Galerijom kroz projekat „Odgovorno u kulturi“ i ponosni smo što je ona plodonosna i što se iz godine u godinu nadograđuje novim idejama. Da podsetim, u 2019. godini je zahvaljujući našoj donaciji predstavljena jedinstvena, interaktivna, 3D postavka ikonostasa jednog od najznačajnijih srpskih baroknih slikara, Teodora Kračuna. Ove godine zajednički realizujemo projekat „DigitArt“, a unapred se radujemo novim inicijativama“, rekla je Milena Mićanović, direktor za komunikaciju i odnose s javnošću u OTP banci.
U prvoj fazi projekta realizovaće se digitalizacija 2D grafika i crteža, kao i kreiranje dve veb „FlipBook“ aplikacije, koje omogućavaju listanje pojedinačnih stranica, uz mogućnost uvećanog prikaza detalja iz digitalizovanih celina. Na taj način će skicenblok Save Šumanovića iz 1917-1921. godine i album sa grafikama i crtežima srpskih i ruskih umetnika iz 18. i 19. veka, među kojima su Hristofor Žefarović, Zaharije Orfelin, Zaharije Petrović, Jovan Četirević Grabovan, od 2023. postati deo stalne postavke Galerije. Koristeći VR naočare na licu mesta ili putem galerijske web stranice, od januara 2022. godine biće moguć i ulazak u virtuelni svet depoa Galerije, koja poseduje jednu jedne od najbogatijih kolekcija ove vrste u našoj zemlji.
„Sa željom da našu buduću stalnu postavku upotpunimo nekim do sada neizlaganim delima, opredelili smo se za nove modele prezentacije. U tome nam je pomogao naš dugogodišnji partner Fakultet tehničkih nauka u Novom Sadu, dok je realizaciju ovog projekta omogućila OTP banka kao naš dugogodišnji partner i veliki institucionalni pokrovitelj. Zahvaljujući njima, javnosti će u Galerijskoj novoj stalnoj postavci, biti dostupan skicenblok Save Šumanovića i jedinstveni album s grafikama i crtežima različitih autora iz 18. i 19. veka. Takođe, u virtuelni svet preneli smo i deo umetničkog blaga iz depoa Galerije Matice srpske u koje će publika imati priliku da zaviri zahvaljujući novim tehnologijama i VR naočarima. Podrška OTP banke još jednom nas je učvrstila u uverenju da su oni pouzdan partner naše ustanove i društveno odgovorna kompanija sa kojom uspešno unapređujemo modele prezentacije nacionalnog kulturnog nasleđa i činimo ga atraktivnijim i dostupnijim za publiku“ izjavila je Tijana Palkovljević Bugarski, upravnica Galerije Matice srpske.
Digitalizacija ovih dela će u velikoj meri doprineti proučavanju, zaštiti i prezentaciji nacionalnog umetničkog blaga, a na tom putu OTP banka i Galerija Matice srpske nastavljaju svoje dugogodišnje partnerstvo.
ALBUM GRAFIKA I CRTEŽA, XVIII i XIX vek U KOŽNOM POVEZU
Grafički listovi su postali veoma popularni u 18. veku zahvaljujući mogućnosti multipliciranja jedne likovne predstave, što ju je učinilo dostupnijom, a samim tim i popularnijom od bilo kog drugog likovnog medija. Osim toga, grafike su krasile i zidove vladičanskih dvorova, porodičnih kuća plemstva i građanstva. Njima su se prenosile važne patriotske, religiozne ili univerzalne pouke.
Album iz Galerije Matice srpske nastao je sakupljanjem grafičkih listova različitih autora, koji su objedinjeni u kožnom povezu, u vremenskom periodu od stotinu godina. U njemu se nalaze dela Hristofora Žefarovića i Zaharija Orfelina, dvojice najistaknutijih bakrorezaca koji rade za srpsku klijentelu, kao i više listova sa predstavama Vasilija Onufrieviča Kiprijanova, ruskog bakroresca, izdavača, matematičara i osnivača prve ruske tipografije u Moskvi. Ipak, identitet stvaraoca i prvobitnog vlasnika Albuma još uvek nije poznat, ali je svakako reč o ličnosti koja je imala mnogo znanja o umetnosti.
SKICENBLOK VELIKE LIČNOSTI SRPSKE UMETNOSTI
Od velike važnosti za izložbu, ali i srpsku umetnost je i Skicenblok Save Šumanovića u kome se nalazi 14 crteža izvedenih olovkom, a na pojedinim je prisutan i tuš. Nastao je nakon što je Šumanović završio školovanje u zagrebačkoj Višoj školi za umjetnost i umjetnički obrt, a pre nego što je u svom radu u potpunosti usvojio stil koji je sticao u Parizu u ateljeu Andrea Lota.
Ovaj Skicenblok predstavlja vizuelno svedočanstvo o usavršavanju slikarske poetike Šumanovića što nam pruža mogućnost sagledavanja i razumevanja ove složene ličnosti koja je snažno obeležila istoriju srpske moderne umetnosti.
DEPO
U depou Galerije Matice srpske čuva se nešto više od 9.000 likovnih dela nastalih u vremenskom periodu od XVII veka do danas. Slike, skulpture, grafike, crteži i dela stvarana kombinovanjem različitih umetničkih tehnika ili primenom savremene tehnologije čuvaju se u salama uređenim u skladu sa savremenim muzeološkim i konzervatorskim preporukama.
