Povodom 120 godina od umetnikovog rođenja
Predavanje o životu i delu slikara Živka Stojsavljevića biće održano u četvrtak 27. maja u 18 časova, u Manakovoj kući (Gavrila Principa 5). Autor predavanja je Konstantin Novaković, istoričar umetnosti i slikarev unuk, koji ovim započinje seriju predavanja. Program predviđa deset tematski i geografski raznovrsnih predavanja, o različitim kulturama, pre svega azijskih zemalja. Predavač je fotograf i istraživač, koji je beležio trenutke iz svakodnevnog života, običaje i obrede različitih naroda i religijskih zajednica, ali i marginalizovanih i stigmatizovanih grupa.
Realizacijom ovako koncipiranog programa trasira se put da Manakova kuća bude prepoznata kao mesto susreta različitih kultura, ujedno ostajući na tragu istraživačkog duha i koncepciji zbirke Hristifora Crnilovića.
Prvo predavanje o slikaru Živku Stojsavljeviću
Umetnička zaostavština Živka Stojsavljevića broji više stotina slika i crteža koji se čuvaju u muzejima, državnim ustanovama i preduzećima, kao i mnogim privatnim kolekcijama u zemlji i inostranstvu.
Jedna od najreprezentativnijeih Stojsavljevićevih radova iz takozvane „dalmatinske“ faze koju karakteriše prisustvo folklornih i istorijskih tema obojenih nacionalno-romantičarskim duhom čuva se u likovnoh zborci Etnografskog muzeja u Beogradu.
Naime, sliku Kninsko narodno kolo (1928), koja ujedno predstavlja njegov prvi rad koji je dospeo u neku muzejsku zbirku, Etnografski muzej u Beogradu otkupio je neposredno po njenom nastanku, a poznato je da se dugi niz godina nalazila se u kancelariji tadašnjeg direktora Borivoja Drobnjakovića.
Živko Stojsavljević rođen je u Benkovcu, 1900. godine. Po završetku gimnazije u Zadru, odlučuje da nastavi svoje školovanje u Italiji. Tamo, u periodu od 1918. do 1924. godine završava Kraljevski institut lepih umetnosti u Firenci i Viši kraljevski institut lepih umetnosti u Rimu.
Po povratku u svoju rodnu Dalmaciju, prvo radi u maniru secesije, a kasnije potpada pod uticaje konstruktivnog slikarstva. Po dolasku u Beograd, početkom tridesetih godina, uključuje se njegov u umetnički život, izlažući nekoliko puta samostalno, i redovno na kolektivnim izložbama. U tom periodu, njegovo slikarstvo poprima karakteristike beogradske škole četvrte decenije, i kao takvo može se podvesti pod odrednice poetskog realizma i intimizma. Dosledan sopstvenoj poetici, i u posleratnom periodu uprkos svim poteškoćama nastavlja da slika u sličnom maniru. Na kratko prekinutu izlagačku aktivnost nastavlja već krajem rata, kroz učešće u nebrojenim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu, redovno priređujući uz to i samostalne izložbe.
Od 1952. godine postaje član Društva srpskih umetnika „Lada“. U Stojsavljevićevoj posleratnoj stvaralačkoj hronologiji jasno se izdvajaju dva perioda: zelenoplavi, i pozni, koloristički. Prvi, prisutan u njegovom stvaralaštvu tokom četrdesetih i pedesetih godina, okarakterisan je čvrstom formom, valerskom modelacijom i kolorističkim izrazom, sa dominacijom karakterističnih, zelenkastih tonova.
Pozni period, koji je trajao od početka šezedsetih pa do kraja života, obeležen je povratkom na impresionistički način slikanja, udružen sa snažnim kolorističkim izrazom. Počevši od studentskih dana, pa sve do duboke starosti bavio se dekorativnim zidnim slikarstvom, freskoslikarstvom i izradom vitraža. Pored toga, radio je i u prosveti tokom skoro četiri decenije. Živko Stojsavljević je preminuo 1978. godine u Beogradu.
Serija predavanja Konstantina Novakovića
Na ostalim predavanjima posebna pažnja biće posvećena vezama između zemalja Bliskog istoka, Srednje i Južne Azije sa Balkanom, a koje su vidljive u materijalnoj kulturi, jeziku, gastronomiji, religijskim obredima i narodnim običajima koji su na naše prostore dolazili posredno, preko Osmanlijskog carstva. Tako će posetioci imati priliku da upoznaju osnove sufizma i druge pravce u islamu, koji je vekovima prisutan i na Balkanu. Biće, takođe, reči o tradiciji ukrašavanja prevoznih sredstava u zemljama Južne Azije, o životu Kalaša, etnoreligijske, zajednice prepoznatljive po svojoj paganskoj veri, koja obitava u zabačenim dolinama na severu Pakistana, o tradiciji rvačkih sportova koji i danas opstaju, od pakistanskih kušti rvača preko iranskih zurhanea do turskih pelivana.
Drugi deo predavanja biće posvećen predstavljanju različitih aspekata i kultura migranata, te zajedničkih tačaka identifikacije poput običaja, materijalne kulture, etimologije i gastronomije.
Predavanja su svakog četvrtka u 18 sati u Manakovoj kući.
