Istraživanje tela kroz erotiku, gubitak samokontrole i preispitivanja muškosti
“Oligoptica” je naziv multimedijalne instalacije srpsko-američkog umetnika Branislava (Slava) Jankića, koju galerija Monolog iz Beograda predstavlja na predstojećem Art Marketu u Budimpešti. Kustosi izložbe “Oligoptica”su Denis Leo Hegić i Jan Gustav Fidler – direktori Museum of Now (MON) i osnivači galerije Monolog.
Pet video radova, naslaganih jedan na drugi i integrisanih u zarđalu kulu od skele, zahtevaju aktivno angažovanje sa samim objektom. Radovi su zasnovani na umetnikovim antropološkim studijama i njegovom interesovanju za različite odnose moći i povezana pitanja potčinjavanja i dominacije.
Umetnik više puta u centar svojih posmatranja stavlja samo telo – kao instrument moći među ljudima, kao oruđe moći pojedinca, ali i kao instrument kojim se može steći vlast nad samim sobom. Međuodnosi kontrole su u Oligoptici višestruki: vođeni erotikom (polilog u video-radu “Blizanci”), (samo)razumevanjem muškog (predaja žileta, koreografisano u “Pod njihovim stražom, šapućem tvojim usnama”) ili gubitak samokontrole nad sopstvenim telom (scena oblačenja u “Neposlušnom”): svi oni ispituju, ponekad poetski, a ponekad lišeno svake nepotrebne estetike, telo u svom njegovom iskonskom značaju.
Jankić u svojim radovima posebno istražuje istorije osobe koje su napravljene da budu pokorne ili onih koji rade pod opresivnim institucijama ili naizgled samodestruktivnim obrascima, što proizilazi iz njegovih životnih iskustava i percepcija onoga što je proživeo.
Branislav Jankić je kao dete napustio rodni Vukovar u previranjima devedesetih godina. Posle izbegličkih zaustavljanja u Nemačkoj, rada i školovanja u Italiji i SAD, Branislav danas živi i stvara u Berlinu i Njujorku. Ova iskustva dovode do njegovog osećaja izmeštanja i sukoba što zauzvrat, podstiče istraživanja njegovog višestrukog rada koji se bavi pitanjima zavisnosti, fetišizma, predanosti. Pored toga, Jankić sagledava mnoge identitete koje mi sami nosimo i akumuliramo tokom života i kako oni prodiru u način na koji mi pojedinačno gledamo na svet.
Godine 2015. njegova prva velika knjiga o fotografiji i sabranim spisima, “Pismo mojoj majci”, rasprodala je svoj prvi tiraž, dobivši nagradu “Usamljena zvezda” Programa Udruženja za zloupotrebu supstanci za 2017. godinu. Iste godine film “Pismo mojoj majci” osvojio je prvu nagradu (najbolji kratki dokumentarni film) na Međunarodnom filmskom festivalu u Madridu.
Njegova saradnja sa Đan Paolom Barbijerijem, “Cveće mog života”, suprotstavlja Jankićevu poeziju sa fotografijama i odlomcima iz beležnice Đam Paola Barbijerija. “Cveće mog života” je debitovalo na Milanskoj nedelji mode i pohvaljeno je u brojnim svetskim magazinima. U novembru 2020. njegov prvi eksperimentalni igrani film “Veštičji kotao” osvojio je prvu nagradu na filmskoj platformi Sharjah Art Foundation. Jankić je magistrirao likovnu umetnost i film, video, nove medije i animaciju na Školi Instituta za umetnost u Čikagu u maju 2019. godine, gde je dobio stipendiju Džejms Nelson Rejmond za 2019.
Ovogodišnji Art Market u Budimpešti koji će trajati od 6. do 9. oktobra stavlja po prvi put poseban fokus na umetnike iz Srbije gde će se kroz dela prikazati narativi savremene srpske umetnosti koji prevazilaze granice Srbije i Balkana uopšte. Duh vremena srpske umetničke scene nije stvar nacionalnih granica. Tačnije, sažima talas imigracije poslednjih decenija, pitanje asimilacije, traganja za identitetom, odbacivanja, odlaska i povratka. Transbalkanske konvolucije i refleksija supraglobalne kulturne rešetke su u realnom vremenu međuzavisnosti sa onim što danas doživljavamo kao srpsku savremenu umetničku scenu.
foto: Nemanja Maraš
