Za sam kraj 2024. godine Narodni muzej Srbije otvara izložbu koja će svim posetiocima i široj javnosti dati uvid u jednu nedovoljno poznatu i po autentičnosti izuzetno vrednu kolekciju. Svečano otvaranje je u četvrtak, 26. decembra u 19 časova u atrijumu Narodnog muzeja Srbije, a povod za organizovanje izložbe „Odličja i zaveštanja Narodnom muzeju Srbije“ jeste prezentovanje rezultata višegodišnjeg projekta pokrenutog sa ciljem omogućavanja uvida stručnoj i široj javnosti u nedovoljno poznatu kolekciju odlikovanja iz fonda Narodnog muzeja Srbije.
Stotinak odlikovanja, medalja i spomenica, osamdesetak povelja, diploma i uverenja, pretežno delovi ostavina značajnih ličnosti srpskog društva druge polovine 19. i početka 20. veka: konzula u Kneževini Srbiji Teodora Radosavljevića (1805-1873), arhimandrita Nićifora Dučića (1832-1900), generala Jovana Miškovića (1844-1908), predsednika vlade Kraljevine Srbije Jovana Avakumovića (1841-1928), poslanika u Francuskoj Milenka Vesnića (1862-1921), njegove supruge Blanš Ulman Vesnić (1870-1951), ali i službenika Ministarstva inostranih dela Svetozara Uroševića (1855-1938) dospeli su u Narodni muzej Srbije zaveštanjem samih nosilaca ili kao poklon njihovih potomaka.
Iako su ova odličja ulaskom u Muzej u početnim decenijama 20. veka tretirana sa primerenom pažnjom, vremenom su gubila na značaju usled ratnih stradanja, kao i zbog činjenice da su pojedini delovi zaostavština izdvajani za potrebe formiranja muzejskih ustanova nastalih nakon Drugog svetskog rata.
Činjenica da ova specifična muzejska građa nije bila ranije sagledana u svojoj celini, jasno je odredila zadatak muzejske savetnice Marije Marić Jerinić da se ova građa adekvatno obradi, valorizuje i publikuje.
Sadržaj izložbe i prateće publikacije, strukturisan je kao rekonstrukcija pojedinačnih zaostavština. Unutar biografija nosilaca odlikovanja, sa posebnim osvrtom na relevantne događaje političkog i kulturnog života, njihovih vojnih i diplomatskih karijera, kao i dobrotvornog rada, istraživane su okolnosti u kojima su nosioci nagrađivani. Pritom su korišteni svi raspoloživi izvori uključujući istoriografiju, šematizme o odlikovanim licima, građu beogradskih arhiva, fotografije, likovna dela, novinske članke, kao i novija saznanja o izradi odlikovanja.
Ovakvim pristupom, kao i rekonstruisanjem narušenih celina, sačuvani artefakti su ponovo stekli vrednost konkretnih istorijskih izvora. Kao takvi, oni predstavljaju neosporne činjenice iz životopisa značajnih istorijskih ličnosti i svedoče o njihovim izuzetnim postignućima.
Izložba će trajati do 23. februara 2025. godine.
