Kulturne i umetničke veze Jugoslavije i Indije u doba nesvrstanosti
Izložba „Prometeji novog veka“, inspirisana 60-godišnjicom od održavanja Prve konferencije Pokreta nesvrstanih u Beogradu, biće otvorena od 22. septembra 2021. godine u Muzeju Jugoslavije. U fokusu izložbe su odnosi Jugoslavije i Indije u oblasti umetnosti i kulture, kao i radovi Petra Lubarde, jednog od najznačajnijih jugoslovenskih slikara koji je imao važnu ulogu u predstavljanju Jugoslavije Nesvrstanima. Autorke izložbe su kustoskinje Muzeja Jugoslavije Ana Panić i Jovana Nedeljković.
Publika će zahvaljujući raznovrsnoj muzejskoj građi moći bliže da se upozna sa indijskom kulturom i kulturnom razmenom između dve zemlje, a jedan od segmenata izložbe odnosiće se na posetu Josipa Broza Tita Indiji 1955-1956. godine, koja se smatra prelomnim događajem za definisanje spoljnopolitičke strategije Jugoslavije upravo u pravcu nesvrstavanja.
„Kako je jedan od ciljeva nesvrstane politike bio da se podrži emancipacija od ekonomske, kulturne i ostalih podređenosti svakog naroda, menja se i spoljna politika Jugoslavije na planu kulture, kao i odnos prema geografski udaljenim, a ideološki bliskim zemljama. Još u prvoj polovini 1950-ih godina počinje kulturna razmena izložbi i studenata, među kojima je bio veliki broj umetnika čije radove ćemo prikazati prvi put“, objašnjava Jovana Nedeljković.
Petar Lubarda nezaobilazna je tačka kada se govori o kulturnim vezama dve zemlje. Izložba njegovih radova u Kulturnom centru Beograda bio jedan od centralnih kulturnih događaja tokom održavanja Prve konferencije nesvrstanih zemalja u Beogradu 1961. godine, a slika „Prometeji novog veka” („Industrijalizacija”) za tu priliku je preneta u salon Narodne skupštine. Smatra se da je upravo zbog toga Lubarda 1963. godine pozvan na studijsko putovanje u Indiju, koje je ostavilo veliki trag na njegovo stvaralaštvo.
Na izložbi publika će moći da vidi Lubradine slike iz kolekcije Muzeja Jugoslavije, „Buđenje Afrike” (1956-1959) i„Prometej“ (1967), dok će slike „Čovek i zveri“ (1964) i „Bik i oblak“ (1963) biti prikazane zahvaljujući saradnji sa Kućom legata.
Deo postavke činiće i rad savremenog umetnika Vladimira Nikolića „Komunistička slika u veku svoje digitalne reprodukcije“.
„Rad će na simboličkom nivou zatvoriti izložbu, otvarajući pitanje šta se desilo sa modernizmom kojim smo se nekada toliko ponosili i predstavljali svetu, kao i sa vrednostima i idejama nesvrstanosti, antikolonijalizma, revolucionarnosti i solidarnosti“, dodaje Ana Panić.
Arhitekturu izložbene postavke osmislila je Milena Kordić, dok je za njeno grafičko oblikovanje i dizajn bio zadužen Andrej Dolinka.
Izložba će biti otvorena do 14. novembra 2021. godine i deo je programa koji se realizuje pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja, kojim se obeležava 60-godišnjica od održavanja Prve konferencije Pokreta nesvrstanih u Beogradu.
Realizaciju su pomogli Arhiv Jugoslavije, Kuća legata i Muzej primenjene umetnosti u Beogradu.