Žiri 64. Međunarodnog beogradskog sajma knjiga razmatrao je i ocenio izdavačku produkciju u kategorijama za koje se dodeljuju priznanja.
Ovogodišnji žiri radio je u sastavu:
1. Prof. dr Dragan Simeunović, predsednik
2. Jasmina Ninkov
3. Miljurko Vukadinović
4. Prof. dr Zorana Opačić
5. Marina Vulićević
Žiri je odlučio da u uži izbor za Izdavača godine u 2019. uđu sledeće izdavačke kuće:
1. Arhipelag, Beograd
2. Laguna, Beograd
3. Klio, Beograd
4. Geopoetika, Beograd
5. Službeni glasnik, Beograd
1. Nagrada za Izdavača godine u 2019. se dodeljuje izdavačkoj kući:Laguna, Beograd
Samo za Sajam, Laguna predstavlja čak 80 novih naslova. U prethodnih 12 meseci objavila je 372 nove knjige,bez ponovljenih naslova. Na ovogodišnjem Sajmu je prisutna sa preko 4000 naslova. U toku protekle izdavačke godine autori Lagune su dobili brojne nagrade. I ove godine Laguna ima niz autora ovenčanih najznačajnijim književnim nagradama. Među njima se izdvaja ovogodišnji dobitnik Nobelove nagrade za književnost Peter Handke sa romanom Veliki pad. Pored ove knjige Laguna izdaje I dela ovogodišnje dobitnice Bukerove nagrade Margaret Atvud.
Ovaj izdavač sledi svoju dugogodišnju tradiciju da u podjednakoj meri promoviše domaće I strane pisce, kao I popularne knjige kojima privlači veliko interesovanje široke čitalačke publike. Ima niz zasebnih edicija vrednih pažnje, od popularne nauke, dela klasika do literature za decu i mlade. Posebna zasluga za popularizaciju knjige jeste kontinuirano otvaranje knjižara širom Srbije, čime ovaj izdavač zajedno sa nekoliko drugih, donekle uspeva da popuni prazninu ne samo u našem izdavaštvu već I u knjižarstvu nastalu posle nestanka velikih državnih izdavačkih I knjižarskih kuća krajem 20. veka. Takođe, Laguna promoviše I kulturu čitanja organizovanjem niza korisnih manifestacija kao što je Noć knjige..
Članovi žirija i su u uži izbor za Izdavački poduhvat godine izabrali sledeća dela:
1) Prozna dela srpskih naučnika – Službeni glasnik i Univerzitetska Biblioteka Svetozar Marković,
2) Sabrana dela Rastka Petrovića – Presing
3) Beogradski parimejnik, izdavači Narodna Biblioteka Srbije i „Platoneum»
4) Antologijska edicija – 10 vekova srpske književnosti (deseto kolo), izdavač Izdavački centar „Matice Srpska»
5) Lice rata – ratna fotografija u Srbiji 1912-1913/1914-1918, Milena Marjanović – Prometej i Radio-televizija Srbije
Nagrada za Izdavački poduhvat godine 2019. se dodeljuje ravnopravno knjigama:
1) Desetom kolu antologijske edicije 10 vekova srpske književnosti čiji je izdavač Izdavački centar Matice Srpske iz Novog Sada.
Matica Srpska spada u najstarije izdavače ne samo u Srbiji nego i na Balkanu. Ova antologija prikazuje celoviti razvitak srpske književnosti s namerom da je prevrednuje po novim saznanjima i merilima. Deseto kolo, uz 121 naslov prve serije, donosi još 60 imena pisaca koji su rođeni pre 1930. godine. U ovoj antologiji, na dosad odštampanih 35 miliona stranica, tako se udružuju stih, proza i drama, deseterac i sonet, svi književni oblici. Deseto kolo sadrži dela: Aleksandra Piščevića, Save Tekelije, Anke Obrenović, Pavla Solarića, Jovana Došenovića, Jovana Pačića, Jovana Hadžića, Jovana Subotića, Vasilija Subotića, Lazara Komarčića, Pere Todorovića, Radomira Konstantinovića, Milovana Glišića, Radoja Domanovića, Milorada Pavića, Novice Tadića, Ive Andrića, Anice Savić Rebac. 2) Prozna dela srpskih naučnika – Službeni glasnik i Univerzitetska Biblioteka Svetozar Marković
Zajednički projekat Univerzitetske Biblioteke Svetozar Marković i Službenog glasnika posvećen je predstavljanju malo poznatog književnog talenta brojnih srpskih naučnika. Ovaj originalni izdavački poduhvat obuhvata prozna dela prozna dela: Ruđera Boškovića, Josifa Pančića, Jovana Žujovića, Stojana Novakovića, Mihajla Petrovića Alasa, Slobodana Jovanovića, Mileve Marić, Nikole Tesle, Jovana Cvijića, Tihomira Đorđevića, Laze Lazarevića, Milutina Milankovića, Vladana Đorđevića, Mihajla Pupina, Branislava Petronijevića, Anice Savić Rebac, Ksenije Atanasijević, Ivana Đaje, Atanasija Stojkovića, Radovana Samardžića, Pavla Savića, Dušana Kanazira, Dragoslava Srejovića i Gorana Milašinovića. Reč je o ličnostima koje nisu imale samo vrhunske naučne rezultate, već su bile i plodni stvaraoci u srpskoj književnosti i kulturi i u celini.
Članovi žirija su u uži izbor za nagradu Najbolji izdavač iz dijaspore u 2019. predložili:
1) Izabrana dela Arhiepiskopa Cetinjskog i Mitropolita Crnogorsko-primorskog Amfilohija, IIU Svetigora, Cetinje, Crna Gora
2) Great Serbian Short Stories, Branko Mikašinović, New Avenue Books
3) Ljubomir Stojanović, Stare srpske povelje i pisma, priredio fototipsko izdanje Rade Mihaljčić, Zadužbina „Petar Kočić», Republika Srpska
4) The Serbian Christian Heritage of America, Sebastian press, Los Angeles, Chicago, New York, Toronto
5) Starostavne goraždanske knjige, Biljana Samardžić, SPKD Prosvjeta i IK Filip Višnjić
Nagrada Najbolji izdavač iz dijaspore u 2019. pripala je sledećim izdavačima:
Izabrana djela Arhiepiskopa Cetinjskog i Mitropolita Crnogorsko-primorskog Amfilohija, IIU Svetigora, Cetinje, Crna Gora i Great Serbian Short Stories, Branko Mikašinović, New Avenue Books, kao i Ljubomir Stojanović, Stare srpske povelje i pisma, priredio fototipsko izdanje Rade Mihaljčić, akademik Zadužbina „Petar Kočić», Republika Srpska
Izabrana djela Mitropolita Crnogorsko – primorskog Amfilohija Radovića u 36 knjiga predstavljaju izabrane autorove studije, eseje, predavanja, zapise i razgovore, kao i poslanice i poruke, raspoređene u 12 tematskih celina.
Autor koji bez sumnje predstavlja ne samo teološki, već i socijalni autoritet u srpskom duhovnom prostoru, svojim tekstovima ne samo što objašnjava i brani srpsko pravoslavlje u hudim vremenima po njega, već i šalje ohrabrujuće poruke o ljubavi, životu i smrti, časti i beščašću, kao i o drugim večnim tajnama, čija su pojašnjenja od strane autora data znalački i upućena malom usamljenom čoveku savremenog doba, bio on vernik ili ne.
Branko Mikašinović, jedan od najpoznatijih slavista srpskog porekla u Americi, pisac, prevodilac, jerudita, počasni član Udruženja književnika Srbije, u poslednjih pet godina u američkoj izdavačkoj kući New Avenue Books priredio i objavio je, na najboljim prevodima, pet antologija srpskih književnosti: Fantastička srpska proza (2014), Odabrane srpske drame, ko-urednik Dejan Stojanović(2016), Srpska satira i aforizmi (2017) i Odabrane srpske komedije (2018).
Great Serbian Short Stories (Velike srpske kratke priče) pojavila se ove godine kod istog izdavača i izazvala ne malu pažnju u američkoj i srpskoj javnosti. Antologija sadrži 27 pripovedača, 19. i 20. veka(od Ljubiše Glišića do Gorana Petrovića i Aleksandra Gatalice). Objavljivanjem i priređivanjm ovih antologija gospodin Mikašinović je dao nemerljiv doprinos predstavljanju naše književnosti u Americi i engleskom govornom području.
Rade Mihaljčić je priredio Stojanovićevu zbirku ćiriličnih dokumenata Dubrovačkog arhiva. Grupa naučnika iz Beograda, Novog Sada i Sarajeva priredila je imenski i predmetni registar. Stare srpske povelje i pisma sadrže važne istorijske dokumente od početka 15. do polovine 16. veka i predstalja dragoceno svedočanstvo intenzivnih veza između Dubrovačke republike i Srba i drugih balkanskih naroda.
Članovi žirija su u uži izbor za nagradu Posebno priznanje za doprinos u oblasti nauke predložili:
1) „Carigradski glasnik» – svetilnik srpstva u vekovnoj tami, Ljiljana Čolić, izdavačka kuća „Javno preduzeće Zavod za udžbenike
2) Manastir Treskavac – Svetlana Smolčić Matuljević, izdavač Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu, Centar za izdavačku delatnost
3) Srbi u Dubrovniku, Irena Arsić, izdavač „Ars Libri»
4) Rodolf Arčibald Rajs – izabrana dela, izdavačka kuća „Javno preduzeće Zavod za udžbenike» i Kriminalističko-policijski univerzitet
5) Dobrica Ćosić – između politike i književnosti, Zoran Avramović, izdavačka kuća „Javno preduzeće Zavod za udžbenike»
Za nagradu su odabrane sledeće knjige:
Rodolf Arčibald Rajs – izabrana dela, izdavačka kuća „Javno preduzeće Zavod za udžbenike» i Kriminalističko-policijski univerzitet
Obrazloženje: Izabrana dela Arčibalda Rajsa u pet knjiga okupljaju najvažnije radove ovog autora koji je „bio i ostao istinski Junak Pravde, Istine i Prava». Radovi posvećeni stradanjima Srba u Prvom svetskom ratu, njegovim ekspertizama, objavljenim u inostranoj štampi, kao i najvažnijim Rajsovim naučnim radovima iz oblasti kriminalističke forenzike se prvi put pojavljuju na srpskom jeziku. Posebna okolnost vezana je za jubilej – 90 godina od smrti (u Beogradu), čime ovaj poduhvat dobija na značaju. Ovim izdavačkim poduhvatom Srbija i srpski narod se odužuju jednom od najvećih prijatelja kojeg su imali u 20. veku. 2) Dobrica Ćosić – između politike i književnosti, Zoran Avramović, izdavačka kuća „Javno preduzeće Zavod za udžbenike»
Dobrica Ćosić je bio ugledni književnik, politički pisac i važan politički sudionik svoga doba. Njegovi romani tematizuju političke događaje i ličnosti iz vremena u kom je on živeo. Knjiga Zorana Avramovića nam na naučni način pokazuje kako je Dobrica Ćosić u svojim spisateljskim ostvarenjima ispoljio dva oblika svesti i duha – umetnički i politički. Ova knjiga je vredna potvrda da je Dobrica Ćosić kao značajno ime srpske kulture razgraničavao politički aktivizam i književnu umetnost koliko ih je i međusobno preplitao.
Članovi žirija su u uži izbor za Dečju knjigu godine izabrali sledeća dela:
1) Dragana Mladenović, Dar-mar, Kreativni centar
2) Sonja Ćirić, Neću da mislim na Prag, Laguna
3) Nikoleta Novak, Poziv, Pčelica
4) Dragan Hamović, Rođen kao zmaj, Pčelica
5) Dejan Aleksić, Januar u žirafi, Laguna
Nagrada za Dečju knjigu godine se dodeljuje ravnopravno knjigama:
Sonje Ćirić, Neću da mislim na Prag, Laguna i Nikolete Novak, Poziv, Pčelica
Roman odrastanja Sonje Ćirić karakterišu veština strukturiranja i polifonijsko pripovedanje. Posebno važna ideja ove knjige, utoliko značajnije zato što nastaje u dobu krize čitanja, jeste pokušaj vraćanja mladih čitalaca ljubavi prema knjigama i ukazivanje na njen značaj u sazrevanju (nužno je, smatra junakinja, „učiti decu da se vole knjige“). Mlada junakinja (dopunski pripovedač) svoja plemenita stremljenja i ciljeve, vršnjačke dileme i porodične, egzistencijalne probleme razrešava sopstvenim pripovednim umećem, čime roman Sonje Ćirić vraća nadu u moć književnosti.
Roman Nikolete Novak posvećen je potrazi za sopstvom mladog junaka, čime dobija na aktuelnosti u vremenu destabilizacije integriteta mladih generacija. Potreba za otkrivanjem sopstvenog ja potkrepljena je sačinjavanjem lirskog dnevnika putovanja koji treba da dokumentuje i ocelovi svet koji iznova nastaje. Delo karakteriše žanrovsko višeobličje: u osnovnu, bildungs priču inkorporirani su elementi avanturističkog, kriminalističkog i putopisnog žanra. Tragajući za svojim pravim, skrivenim poreklom junak sazreva, spoznaje svoju prirodu i razrešava svoje unutarnje protivrečnosti.
Članovi žirija su u uži izbor za nagradu Specijalno priznanje za izdavača, knjigu ili strip u 2019. godini odabrali:
U najuži izbor za specijalno priznanje uvrštene su sledeće knjige:
1) Spomenica prisajedinjenja 1918-2018, kruna vekovne borbe za oslobođenje i ujedinjenje, izdavači Kulturni centar Vojvodine „Miloš Crnjanski”, Arhiv Vojvodine i Pravoslavna reč
2) Popis vojnih i civilnih gubitaka Kraljevine Srbije u ljudstvu u Prvom svetskom ratu, izdavačka kuća Medija centar „Odbrana»
3) „Apostol Srba” , portreti i ikone Svetog Save Srpskog, Andrej Vujnović, izdavač Istorijski muzej Srbije
4) 78 dana Apokalipse – istina optužuje, izdavači Asocijacija Srpska Veza I Prometej
5) Srbi u Dubrovniku, Irena Arsić, Zadužbina Vladete Jerotića i Domus Editoria Ars Libri
Žiri je odlučio da specijalna priznanja pripadnu sledećim knjigama:
1) Popis vojnih i civilnih gubitaka Kraljevine Srbije u ljudstvu u Prvom svetskom ratu, izdavačka kuća Medija centar „Odbrana»
Obrazloženje: U pitanju je projekat od izuzetnog značaja za stručnu, naučnu, ali i širu javnost u funkciji očuvanja tradicije, kulture sećanja i edukovanja mladih generacija o razmerama i veličini stradanja srpskog naroda u prvom svetskom ratu. U 14 tomova enciklopedijskog formata na oko 9000 stranica dati su spiskovi poginulih vojnika i oficira koji će omogućiti naučnim radnicima i svima koji istražuju srpske žrtve prvog svetskog rata produbljeni uvid u vojnu arhivsku građu Srbije. Ovim zamašnim projektom omogućeno je istraživanje većeg broja lica i sačuvana je dragocena arhivska građa od direktnog korišćenja i daljeg propadanja.
2) 78 dana Apokalipse – istina optužuje, NATO bombarodovanje Jugoslavije 1999, izdavači Asocijacija „Srpska Veza», Beograd i Prometej, Novi Sad
Obrazloženje: Više od stotinu domaćih i stranih autora je svojim tekstovima ispisalo jedinstvenu knjigu povodom dve decenije od velikog stradanja našeg naroda. Reč najviših zvaničnika države, srpske crkve, generala, diplomata, akademika, vojnih i drugih eksperata, lekara, novinara, književnika…odslikava sve dimenzije NATO agresije i posledice koje je bombardovanje 19. zemalja NATO alijanse ostavilo na državu Srbiju i njen narod.
i Prilikom glasanja o ovoj nagradi, od glasanja se izuzela član žirija Zorana Opačić NAGRADA ZA NAJLEPŠU KNjIGU NA 64. BEOGRADSKOM MEĐUNARODNOM SAJMU KNjIGA
Žiri za Najlepšu knjigu na 64. Beogradskom međunarodnom sajmu knjiga radio je u sastavu:
1. Jugoslav Vlahović, prof. FPU, predsednik
2. Olivera Batajić Sretenović, doc. FPU
3. Tijana Kojić, doc. FPU
NAGRADA Bogdan Kršić ZA NAJLEPŠU KNjIGU NA 64. BEOGRADSKOM MEĐUNARODNOM SAJMU KNjIGA 2019. GODINE dodeljena je knjizi Dobrosav Bob Živković u izdanju izdavačke kuće Kreativni centar, u grafičkoj opremi Dušana Pavlića.
Monografsko izdanje o radu ilustratora Dobrosava Boba Živkovića pojavila se u trenutku kada poznata izdavačka kuća slavi 30 godina postojanja, i u trenutku kada je veliki opus ovog autora predstavljen na izložbi u Muzeju primenjenih umetnosti u Beogradu. Potrebno je istaći i pohvaliti ideju Kreativnog centra da jedan ovako značajan jubilej proslavi isticanjem ilustracije kao jednog veoma važnog segmenta knjige. Time ova nagrada predstavlja dvostruko priznanje.
Ova knjiga svojim obimom i likovno-grafičkom opremom na adekvatan način predstavlja veliki opus Boba Živkovića, koji je postao deo memorije mnogih generacija ljubitelja knjige. Tipografske forme, koje prate ilustracije iz knjiga i predstavljaju autorove pojašnjenja o procesu rada, stoje elegantno na strani. Deo monografije sa autobiografskim pristupom je redak u knjigama ove vrste i može poslužiti i kao edukativno štivo, posebno mladim ilustratorima. Ukupna realizacija knjige i kvalitet štampe su u potpunom skladu sa značajem jubileja izdavačke kuće Kreativni centar i Boba Živkovića kao njihovog najpoznatijeg autora.
NAGRADA ZA NAJLEPŠU DEČJU KNjIGU pripala je knjizi Dar-Mar, u izdanju Kreativnog centra, autorke Dragane Mladenović, koju je ilustrovao Boris Kuzmanović.
U velikom broju dečjih izdanja ova knjiga se odmah izdvojila kao specifičan autorski primer. Koncept knjige je osmišljen tako da svaka strana predstavlja jednu vizuelnu senzaciju eklektičnog stila. Tipografija osnovnog teksta je diskretna, iako ne umanjuje jačinu pesama, a nadopunjena je i drugim, različitim tipografskim formama kolažnim i rukom crtanih. Slova se na taj način nadopunjuju sa kolažnim ilustracijama sastavljenim od elemenata fotografije i raznolikih crteža, dajući prikazanom novo značenje. Na ramovima ilustracija prisutna je jedna nova grafička ornamentika.
Sve zajedno ova knjiga svojom modernom estetikom i neobičnom simbolikom širi vizuelna saznanja dece.
SPECIJALNO PRIZNANjE ZA MLADOG DIZAJNERA dodeljuje se Andreju Dolinki za knjigu Cimanje slike, Pavla Levija, u izdanju Multimedijalnog instituta, Zagreb i Fakulteta za medije i komunikacije, Beograd.
Andrej Dolinka je već dugi niz godina prisutan na dizajnerskoj sceni svojim savremenim i inovativnim rešenjima knjiga i kataloga Muzeja savremene umetnosti i drugih izdavača, gradeći svoj prepoznatljiv stil. Knjiga Cimanje slike na pravi način oslikava grafičke principe oblikovanja, koji su u apsolutnoj harmoniji sa sadržajem posvećenog slici u drugačijim kontekstima. Poglavlja o mediju slike dizajner je svojim umećem objedinio u skladnu grafičku celinu, dajući im prepoznatljiv vizuelni karakter. lako knjiga obiluje različitim tipovima tipografije, nenametljivo i pregledno stoji na stranama ispunjavajući funkciju komunikacije i informacije. Naročito se ističe izbor materijala za opremu knjige, kako za korice (upotrebom srebrne boje i drugačijeg materijala za presvlačenje rikne), tako i za unutrašnji deo knjige.
