Okićeno suncokretima i ispunjeno nasmejanim licima mladih volontera, malo bačko selo, nadomak Vrbasa, i ovog juna je mesto na kome kruže, mladošću ispunjene, filmske priče. Naime, sinoć, 27. juna, koncertom filmske muzike otvoren Međunarodni festival prvog ili drugog filma „Ravno Selo Film Festival“ u dvorištu obnovljenog Doma kulture u centru Ravnog Sela, rodnog mesta glumca Lazara Ristovskog, koji je i osnivač ove manifestacije.
Tom prilikom, zajedno s orkestrom, kojim je dirigovao Milan Nedeljković, čuvene domaće i strane filmske numere izvodili su: pevači Dušan Svilar i Nevena Božović, prvakinja Opere Sanja Kerkez, glumci Olivera Bacić Dragičević i Nikola Šurbanović, kao i Mićko Kostić, harmonikaš iz kultnog filma “Ko to tamo peva”, kojem je sinoć bio i rođendan.
Posle tonske probe, koja se odvijala u neobično tihom krajoliku, u kojem se čuje jedino opuštajući cvrkut, ravnicu su ispunile, pored prve numere “Marš na Drinu”, i filmski hitovi kao što su: “Devojko mala”, u izvođenju Dušana Svilara, “Zaboravljeni” – pevala Nevene Božović, “Besame Mucho”- izvela Sanje Kerkez, ali i songovi iz ostvarenja “Cigani lete u nebo”, koje je energično, kao što to i inače čini na sceni Pozorišta na Terazijama, pevao glumački par Olivera Bacić Dragićević i Nikola Šubanović.
Festival je zvanično otvoren obraćanjem Lazara Ristovskog, Maje Gojković, predsednica Pokrajinske vlade Vojvodine, i Nikole Selakovića, ministar kulture Republike Srbije, odnosno projekcijom filma “Pokidan”, rediteljksim debijem Suzane Purković, koji je nastao prema životu i karijeri pevača Ace Lukasa.
„Srbija voli film, duboko i posvećeno. Istovremeno, rekordnim ulaganjima u kinematografiju tokom poslednjih nekoliko godina, naša država je potvrdila podršku filmskoj umetnosti i filmskom stvaralaštvu, a u planu su još veće investicije kako bi filmski radnici i talenti kojima naša zemlja obiluje, imali još bolje uslove da ostvare pun potencijal na domaćoj i svetskoj sceni“, na svečanom otvaranju „Ravno Selo Film Festivala“ rekao je Nikola Selaković, ministar kulture Republike Srbije, dodajući da su u budžetu Ministarstva kulture 2024. planirana izdvajanja za produkciju audio-vizuelnih dela u iznosu od 2,25 milijardi dinara, što je za 450 miliona dinara više nego u 2023. godini.
Pod sloganom “Selom kruže filmske priče”, do 30. juna, na programu festivala, u čijem fokusu su mladi stvaraoci, biće prikazano više od 40 filmova iz 19 zemalja. Ovogodišnji selektor je Dragan Jeličić, a selekciju preciznije čini: 12 filmova u Glavnom festivalskom programu, 11 u selekciji dokumentarnih filmova “Kratkih 100 minuta”, devet ostvarenja u programu studentskih filmova, 15 filmova u okviru smotre kratkog đačkog filma “Filmić”, kao i jedna specijalna projekcija.
“Naš festival je osnovan u čast mladih, zato se i zove Debitanski festival, prvog i drugog filma mladih autora. Imamo selekciju studenskog filma, zatim, kratkih dokumentarnih filmova, mladih autora. Dakle, sve je posvećeno mladim ljudima. Našu publiku većinom čine mladi. Sve ove godine dok je festival trajao, radio sam i na tome da se podigne i novi Dom kulture, koji je nažalost izgoreo pre sedam godina.
Ove godine slavimo, dakle, i otvaranje novog Doma kulture i sedmi Ravno Selo Film Festival,” izjavio je osnivač i direktor festivala Lazar Ristovski.
Pored filmova iz Srbije u Ravnom Selo će biti prikazana ostvarenja iz BiH, Crne Gore, Hrvatske, Severne Makedonije, Turske, Rumunije, Finske, Španije, Bugarske, Italije, Irske, Poljske, Velike Britanije, SAD, Kanade, Južne Koreje, Brazila i Čilea.
Šta nas očekuje narednih dana na Festivalu?
“Ovogodišnja selekcija je brojnija nego ranije, a festival traje samo četiri dana, tako da imamo jedan zaista ambiciozni program. To govori samo da se za ovih sedam godina festival širio, a naša zajednička ambicija je da festival možda dobije još jedan dan, i još koji film.
Tako da ovaj festival, prema svojim ambicijama i prema svom gabaritu zalužuje da traje i duže,” zaključio je selektor festivala Jeličić, uz objašnjene da se ove godine potrudio da takmičarski igrani program program bude balansiran da prikazuje jednak broj debitantskih i drugih ostvarenja, kao i podjednak broj lokalnih i međunarodnih, tako da ih ima po šest u obe te kategorije.
Tri inostrana filmska naslova, koje je selektor posebno izdvojio, su: rumunski “Mamalia”, turski “Borba petlova” i američki “Prošli život”.
“S jedne strane, proteklih deceniju i po imali smo ekspanziju dugometražnog dokumentarnog filma, koji polako ulazi i u bioskopske repertoare, i dominira na festivalalima širom sveta, dok je kratka dokumentrana, izvorna forma, nekako skrajnuta. Tako da je Ravno Selo Film Festival u tom smislu jedan od malo festivala koji predstavljaju i kratke dokumentarce najnovije produkcije.
Ove godine ćemo na programu imati 11 filmova, i tu mogu da se izdvoje dva tematska fokusa, nekoliko filmova u koijma su žene ili protagonisti ili autorke, i one vrlo angažovane oko gorućih tema. U tom smislu, apostrofirao bih film koji otvara ovogodišnji program, italijanski dokumentarac “Devojke sapsavaju svet”. Takođe, tu je i domaći film “Ne brani reci”, kao i film “Vuk”, koji prikazuje žensku vizuru svakodnevnog života.
Tu su i brazilski filmovi, a jedan od njih je “Panorama”, o značaju kratkog metra, uoči otvaranja festivala rekao je selektor dokumentarnog programa Igor Toholj.
Prateći program za mlade i Likovna kolonija
Umetnički direktor festivala Marko Čkonjević, na konferenciji za novinare, povodom otvaranja manifestacije, predstavio je prateći program kao poseban začin festivala:
“Ove godine smo se odlučili da studentski film ima regionalnu takmičarsku selekciju, pa tako imamo deset filmova iz pet zemalja, što će biti jedan zanimljiv zadatak za žiri. Specifičnost ovog festivala je, što nijedan festival više nema, a to je taj fokus na đački film.
Ove godine će nam doći srednjoškolci iz Ivanjice, Inđije i Brusa. Imaćemo tri tima iz tri grada sa po tri đaka, koji će da urade film na temu našeg slogana “Selom kruže filmske priče”, a publika će imati priliku da te filmove pogleda na završnoj večeri.
Izdvojio bih svakako i Likovnu koloniju koju organizuje Božić Tihomir iz Ravnog Sela, u kojoj će učestvovati devet slikara, koji će načiniti jedan fizički dokaz o festivalu. Te slike ćemo ili pokloniti ljudima koji to zaslužuju ili će one ostati u Domu kulture, kao deo neke umetničke zbirke, koju ova ustanova već stvara.”
Lice u fokusu ove godine je mlada glumica Ana Lečić, koja je igrala u serijama “Zlatni dani”, “Državni službenik”, kao i u filmu “Dara iz Jasenovca”. Povodom svog učestvovanja na festivalu, koji je bio novina za nju, rekla je:
“Veliko mi je zadovoljstvo da se ovakav jedan festival dešava u malom mestu, da ovakva forma bude dostupna svima, pogotovu što je ulaz besplatan.” Lečićeva je inače i jedan od članova žirija festivala.
Na svečanom zatvaranju festivala, u nedelju, 30. juna, kada će biti prikazan film “Prošli život”, rediteljke Seline Song, biće dodeljene nagrade: Zlatni klip za najboljeg reditelja debitanta, najbolji debitantski film, najbolji film po izboru publike, najbolji dokumentarni film, plaketa Prvi metar za najbolji studentski film, kao i nagrada za najboljeg mladog glumca/glumicu festivala kompanije Gorki List.
Ravno Selo, koje je na sat i po udobne voženje od Beograda, već su posetile brojne ličnosti iz javnog i kulturnog života, ispunile su ga mladost i kreativna energija, a meštanima, koji su većinom svi na neki način postali učesnici filmske čarolije, uveliko su se već pridružili rođaci i prijatelji iz okoline, kako bi zajedno uživali u filmskom festivalu, u prirodi, i domaćem gulašu kod “Marije”.