Metalne posude od XIII do XIX veka u zbirkama Narodnog muzeja Srbije
Raznovrsno i bogato dekorisano posuđe od plemenitih metala, sakupljano tokom više od 150 godina, biće predstavljeno na izložbi “Između trpeze i sofre”, koja se otvara u petak 8. decembra u 19 časova, u Velikoj galeriji Narodnog muzeja Srbije. Na izložbi će biti predstavljeno i posuđe koje je bilo u široj upotrebi u domaćinstvu, kao što su posude za kupanje koje se po specifičnom obliku prepoznaju i na likovnim predstavama iz različitih perioda i kultura.
Autorke izložbe, muzejska savetnica Branka Ivanić, viša kustoskinja Nataša Cerović i kustoskinja Ivana Lemkul odabrale su srebrne i pozlaćene tanjire i čaše, koji su činili sastavni deo svečanih trpeza i ličnih dragocenosti, kao i one od drugih obojenih metala, kako bi ispričale priču o njihovoj svakodnevnoj upotrebi za čuvanje, pripremu i serviranje hrane i pića.
Delom stonog posuđa smatran je i pribor za pranje ruku, pa je na malom broju sačuvanih predmeta korišćenih u tu svrhu, vidljiva pažnja posvećena njihovom ukrašavanju.
Na izloženim predmetima koji obuhvataju široki hronološki opseg, vidljivo je prisustvo uticaja iz različitih kulturnih sredina, kako na posudama nastalim u vreme i na teritoriji srpske srednjovekovne države, tako i na područjima koja je u Otomanskom carstvu naseljavao srpski narod.
Susreću se jednostavne vizantijske forme, biljna i životinjska ornamentika karakteristična za zapadnu umetnost gotike, kao i rumi, hataj i saz motivi prisutni na delima osmanske provenijencije. Na pojedinim primerima ovi elementi se prepliću, dok je na manjem broju posuda zastupljena i religiozna ikonografija.
Izložba “Između trpeze i sofre. Metalne posude od XIII do XIX veka u zbirkama Narodnog muzeja Srbije” pruža nam mogućnost da se upoznamo sa običajima i navikama vezanim za obedovanje u prošlosti, i okolnostima koje ga prate ili mu prethode.
Pored istorijskog i etnografskog, izložene posude su i od velikog umetničkog značaja, budući da mnoge od njih prikazuju jedinstvena ikonografska i dekorativna rešenja kakva se ne mogu sresti izvan zbirki Narodnog muzeja Srbije.
