Crteži Novaka Radonića, jednog od najvažnijih umetnika 19. veka, izlažu se po prvi put kao zasebna celina u okviru izložbe “Radonić sam. Izbor crteža Novaka Radonića”, koja se otvara u Kabinetu grafike Narodnog muzeja Srbije u četvrtak 14. decembra u 17 časova. Autorka izložbe je kustoskinja Narodnog muzeja Srbije Milica Cicmil.
Zaostavštinu crteža Novaka Radonića čini preko 130 crteža i pet skicen-blokova, te je autorka izložbe, kustoskinja Narodnog muzeja Srbije Milica Cicmil, iz tog bogatog opusa izdvojila ona dela koja najbolje svedoče o mestu crteža u Radonićevoj umetnosti i njegovom razvoju u vremenima brojnih aktuelnih umetničkih pravaca poput klasicizma, nazarenske umetnosti, bidermajera, romantizma i realizma.
Po različitosti njegovog rukopisa, mogu se izdvojiti dva pristupa crtežu – školski pristup koji za cilj ima savladavanje određenog crtačkog problema i onaj drugi u kojem se vidi usavršavanje modelacije i njegova inovativnost.
Tematika njegovih crteža obuhvata studije antičkih skulptura, studije po živom modelu, antičke i tradicionalne kostime koji su ga uvodili u slikanje istorijskih kompozicija u trenutku buđenja nacionalne ideje. Među najboljim crtežima ističu se portreti i pejzaži kojima pristupa crtežom kao četkicom. Među njegovim delima posebnu grupu čine romantičarski autoportreti kojih ima nekoliko. Najčešće je sebe prestavljao iz poluprofila sa karakterističnim dugim i kukastim nosom.
Posebno mesto u njegovom opusu zauzimaju crteži nastali tokom njegovog boravka u Italiji, koji se mogu podeliti u dve grupe – vedute italijanskih gradova, na kojima su prikazani značajni spomenici, i kopije portreta starih majstora iz Galerije Ufici. Većina ovih dela ga predstavlja kao pedantnog i preciznog crtača i majstora detalja. Kvalitet italijanskih crteža ogleda se u tome što nastaju pokretu, u brzini, bez komfora, pa zato često imaju „impresionističku“ nedovršenost.
Nakon povratka u domovinu promene u doživljaju umetnosti, ali i realističke ideje koje je sve više usvajao, dovele su do postepenog odustajanja od slikarstva, u korist književnosti kojom se bavio ostatak života.
U izložbi Radonićevih crteža koja nam pruža do sada neviđeni pogled na njegovo delo, možemo uživati sve do 13. oktobra 2024. godine.
