Kako su izgledali prvi profesionalni portreti, kako su se oblačili Beograđani, kao i kakav je bio njihov životni stil otkriva nam fotomonografija “Istorija svakodnevice: Fotografi i foto-ateljei u Beogradu do Drugog svetskog rata”. U ovom izdanju Kulturnog centra Beograda nalazi se 116 fotografija iz kolekcije Zorana Trtice.
Fotomonografsku knjigu “Istorija svakodnevice” priredili su multimedijalni umetnik i fotograf Vladimir Perić i kolekcionar Zoran Trtica. Njihovim pažljivim odabirom fotografije iz Trtičine foto-kolekcije, koja broji i nekoliko desetina hiljada primeraka, nastala je izuzetno zanimljiva i vredna publikacija. Ona prikazuje portrete nastale u prvim foto-studijima u Beogradu, ali i je i svedočanstvo građanskog života u periodu s kraja 19. veka, pa sve do početka Drugog svetskog rata.
U pitanju su fotografski portreti, na kojima možete prepoznati i neke značajne ličnosti iz tog vremena. Fotografije su bez atribucije, jer su većinom iz porodičnih albuma. Poređane su okvirno, po decenijama u kojima su radili fotografi i ateljei.
Urednica izdanja je Vesna Danilović.
Da fotografija 19. veka ima status umetničkog artefakta istakla je istoričarka umetnosti, profesor dr Milanka Todić, na predstavljanju “Istorije svakodnevice”, novog izdanja Kulturnog centra Beograda iz edicije “Foto Artget – Monografija 5-1”.
“Možete vi na buvljaku, za par dana, naći veliki broj fotografija. To nije neki problem, ako ćemo gledati samo kvantitet. Međutim, poenta je u tome što je Trtica od početka imao jednu ideju – da sakuplja atelje, fotografije koje govore o srpskom građanskom društvu. Naravno, posle toga su dolazile ratne i reporterske. U ovoj knjizi nemamo samo 19. vek, već pratimo građansko društvo, praktično sve dokle je ono i bilo aktuelno, do Drugog svetskog rata,” rekla je profesor dr Milanka Todić, skrenuvši pažnju na to da je nekada, za razliku od današnje digitalne ere, bilo vrlo važno ko vas je fotografisao, u kom ateljeu.
U “Istoriji svakodnevice” nalaze se, između ostalih, fotografije nastale u ateljeima Florijana Gantenbajna, Anastasa Stojanovića, Jovana Vlahovića, Đoke Kraljevačkog. Ljubiše Đonića… ali i jedne dame fotografa Ane Feldman.
Zanimljivo je da je najviše sačuvano fotografija sa venčanja. Međutim, u ovom izdanju možete videti i ljude u uniformama, u svečanim odelima, ali i brojne dečje portrete.
Kolekcionar Zoran Trtica kolekcionarstvo ne smatra nešto posebno značajnim, već, kako kaže, time je pokušao da sačuva neke fotografije od propadanja. Većinu je pronašao na buvljaku, gde je i upoznao svog saradnika multimedijalnog umetnika, fotografa i nekadašnjeg umetničkog direktora Galerije Artget Vladimira Perića. Zahvaljujući njihovom slučajnom poznanstvu, u ovoj galeriji je održana i izložba 2009. godine, na kojoj je bilo izloženo oko 700 fotografija iz kolekcije Zorana Trtice. Njegovu kolekciju možete da pogledate i na veb sajtu FotoMuzej, virtuelni muzej srpske i svetske fotografije.
“Istoriju svakodnevice” možete pronaći u Kulturnom centru Beograda i u knjižarama, po ceni od 490 dinara.
